به گزارش خبرگزاری حوزه از اصفهان، مهدی امامی جمعه، عصر امروز در نشست همایش بین المللی میرداماد و مکتب فلسفی اصفهان، اظهار داشت: با وجود آنکه میرداماد یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان تاریخ جهان اسلام است، اما حق این فیلسوف آن‌طور که باید و شاید ادا نشده است.

استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان با اشاره به جایگاه میرداماد در حوزه فلسفه اسلامی، گفت: تفکر و فلسفه در عالم اسلام را می‌توان به دو بخش قبل و بعد از میرداماد تقسیم کرد.

وی با بیان اینکه از نظر میرداماد، مباحث فلسفه لازم است که نقش قبسات را داشته باشد، افزود: قبسات همان شعله‌های آتش است که یکی از کتاب‌های میرداماد نیز به‌همین نام است و این واژه را میرداماد از آیه دهم سوره طه گرفته است، "إِذْ رَأَی نَارًا فَقَالَ لِأَهْلِهِ امْکُثُوا إِنِّی آنَسْتُ نَارًا لَعَلِّی آتِیکُمْ مِنْهَا بِقَبَسٍ أَوْ أَجِدُ عَلَی النَّارِ هُدًی"

امامی جمعه یادآور شد: میرداماد معتقد است هر جا قبسات باشد، هدایت و هدایت‌گری هم وجود دارد، چرا که با آن ذهن‌های آماده اشتعال شعله‌ور می‌شود، آگاهی‌ها شکل می‌گیرد و به تبع آن آگاهی اجتماعی و تحول در جامعه ایجاد به وجود می‌آید.

وی تصریح کرد: در حقیقت کارکرد مباحث فلسفه، ایجاد شوک و اصل فلسفه برای پویایی و حرکت است، بنابراین فیلسوف با وضع موجود در هیچ دوره و زمانه‌ای کنار نمی‌آید و در تلاش است تا وضعیت را به سمت مطلوب پیش ببرد.

نویسنده کتاب "سیر تحول مکتب فلسفی اصفهان از ابن سینا تا ملاصدرا" با طرح این سوال که وضعیت اجتماعی میرداماد به چه صورت بوده که او ضرورت می‌دید شوکی به جامعه خود وارد کند، گفت: پاسخ به این سوال را می‌توان از زبان میرداماد و در مقدمه کتاب صراط مستقیم این فیلسوف یافت.

امامی جمعه، تاکید کرد: میرداماد در این مقاله از تراکم فتنه‌ها و رنج‌های زیاد و اینکه علم، دوستداران خود را ازدست‌داده و خردمند و اندیشمندی شکل نمی‌گیرد، صحبت می‌کند و بعد از آن بخشی از دعا فرج "اِلهی عَظُمَ الْبَلاءُ وَ بَرِحَ الْخَفآءُ وَ انْکَشَفَ الْغِطآءُ" را سر می‌دهد.

وی اضافه کرد: بررسی تاریخ اجتماعی، سیاسی و فرهنگی زمانه میرداماد نشان می‌دهد قشری‌گری و سطحی‌نگری دینی درحال شکل‌گیری است و او به‌ عنوان فیلسوف اجتماعی، این موضوع را رصد می‌کند که چه اتفاقاتی در جامعه‌اش در حال وقوع است، اصلی که هنر میرداماد است که این جریان را در طلیعه شکل‌گیری متوجه می‌شود.

این استاد دانشگاه در ادامه به تاثیری که میرداماد بر ملاصدرا گذاشت اشاره کرد و گفت: قبسات و شکوه‌های میرداماد ذهن ملاصدرا را مشتعل کرد و در شکل‌گیری تفکر عقلانی او بسیار اثر گذاشت.

وی افزود: عقلانیت میرداماد عقلانیت بسیار محوری است و او غیرتمندانه از عقل دفاع و بی‌حرمتی با آن را برنمی‌تابد.

امامی جمعه، با اشاره به اینکه از حکمت یمانی میرداماد برداشت درستی نشده، ادامه داد: بررسی کتاب‌های موجود در این زمینه نشان می‌دهد که دیدگاه‌های ارائه‌شده با آنچه مورد نظر میرداماد است، تفاوت دارد.

نویسنده کتاب "سیر تحول مکتب فلسفی اصفهان از ابن سینا تا ملاصدرا" در ادامه به ویژگی‌های حکمت یمانی خاص میرداماد اشاره کرد و با بیان اینکه حکمت یمانی نسبت به آرای ابن‌سینا و فارابی امتیازاتی دارد، گفت: میرداماد رویش جدید در حکمت و فلسفه ایجاد و دامنه پراکندگی اندیشه‌های موجود در زمانه‌اش را جمع کرد.

امامی جمعه اظهار داشت: میرداماد به فلسفه دینی زمانه‌اش، تعدیل و تنظیم بخشید و با جهالت‌های سیستماتیک مبارزه و فطرت و شاکله جدیدی را پی‌ریزی کرد، که براساس آن قوانین حکمت آراسته شد.

وی خاطر نشان کرد: میرداماد حکمت یمانی را حکمت ناسخ و حکمت یونانی را منسوخ می‌داند، چرا که حکمت یمانی بر تازگی بنا شده و فلسفه‌ای نوظهور است.

این استاد دانشگاه در پایان دو ویژگی اساسی عقلانیت میرداماد را تشریح کرد و گفت: عقلانیت میرداماد هم تأسیسی و هم عقلانیت انتقادی است و در حقیقت این فیلسوف بزرگ حاکمیت نوین فکری در عالم فلسفه ایجاد و از سنت‌های رایج و گذشته مثل فلسفه یونانی انتقاد کرد.